อุบัติเหตุทางถนนเป็นปัญหาสำคัญของประเทศไทย โดยสถิติจากชี้ว่ามีผู้เสียชีวิตเฉลี่ย 3 คนต่อชั่วโมง หรือกว่า 13,000 รายต่อปี โดยร้อยละ 40 ของอุบัติเหตุบนทางหลวงเกี่ยวข้องกับอันตรายข้างทาง (สำนักงานตำรวจแห่งชาติ, 2553) แม้จะมีการรณรงค์และให้ความรู้แก่ประชาชนอย่างต่อเนื่อง แต่ยังไม่สามารถลดจำนวนผู้เสียชีวิตได้อย่างมีนัยสำคัญ สถานการณ์นี้ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านความปลอดภัยทางถนน โดยเฉพาะอุปกรณ์กั้นและป้องกันข้างทาง เพื่อลดความสูญเสียจากอุบัติเหตุเหล่านี้ การวิจัยและพัฒนาราวกันชนที่มีประสิทธิภาพสูง เช่น ราวกันชนชนิดลูกกลิ้งที่ทำจากโฟมยางธรรมชาติ จึงเป็นแนวทางสำคัญในการยกระดับความปลอดภัยทางถนนและลดความสูญเสียจากอุบัติเหตุได้อย่างยั่งยืน
ปัจจุบัน ราวกันชน (Guard rail) มีหลายรูปแบบและถูกใช้ทั่วโลกเพื่อซับแรงกระแทกและป้องกันรถหลุดออกจากถนน โดยเฉพาะตามแนวโค้งหรือสามแยก แต่ละชนิดมีข้อจำกัดในการใช้งาน ทำให้เกิดการพัฒนาราวกันชนชนิดลูกกลิ้ง (Safety rolling barrier) ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงกว่าในการลดความรุนแรงของอุบัติเหตุ
เครดิตภาพ: Drying rubber in Thailand โดย Blue Plover | Wikimedia Commons | CC BY-SA 3.0
ราวกันชนชนิดลูกกลิ้งประกอบด้วยถังป้องกันการชนแบบหมุนที่สามารถดูดซับพลังงานได้ดี ทำให้สามารถหมุนอย่างอิสระเพื่อสลายแรงกระแทก ป้องกันรถข้ามรั้วและออกนอกช่องจราจร ช่วยลดความรุนแรงของอุบัติเหตุและปกป้องผู้ขับขี่และผู้โดยสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม ราวกันชนชนิดนี้ยังต้องนำเข้าจากต่างประเทศ โดยส่วนลูกกลิ้งทำจากพอลิเมอร์ เช่น พอลิเอทิลีนไวนิลอะซิเตท (EVA) หรือพอลิยูรีเทน (PU) ซึ่งมีข้อดีคือน้ำหนักเบาและป้องกันการกระแทกได้ดี แต่มีข้อจำกัดด้านการคืนรูป ความยืดหยุ่น และความสามารถในการดูดซับพลังงาน รวมถึงเป็นสารก่อมะเร็งและเสื่อมคุณภาพง่ายเมื่อใช้งานภายนอก การพัฒนาวัสดุทดแทนที่มีประสิทธิภาพสูงและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้นจึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจในการวิจัยและพัฒนาต่อไป
จากปัญหาที่กล่าวมา มีความจำเป็นต้องพัฒนาราวกันชนชนิดลูกกลิ้งให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นในการลดแรงกระแทกจากอุบัติเหตุบนท้องถนน เพื่อลดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้ใช้รถใช้ถนน รวมถึงยืดอายุการใช้งานของราวกันชน โครงการวิจัยนี้จึงมุ่งเน้นการใช้โฟมยางธรรมชาติเป็นวัสดุทางเลือกใหม่ ซึ่งการผลิตโฟมยางธรรมชาตินี้ผลิตจากยางแห้งผ่านกระบวนการแปรรูป ทำให้ได้โครงสร้างเซลล์ปิดที่มีปริมาณเซลล์มาก พร้อมคุณสมบัติการยืดหยุ่นสูงและการสลายพลังงานที่ดี การวิจัยนี้จะครอบคลุมถึงการพัฒนาสูตรและสภาวะการขึ้นรูปที่เหมาะสม วิเคราะห์คุณสมบัติด้านสัณฐานวิทยา กายภาพ เชิงกล การทนต่อการเสื่อมสภาพ และการทนไฟ รวมถึงการจำลองการรับแรงกระแทกด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เพื่อนำไปสู่การสร้างต้นแบบราวกันชนชนิดลูกกลิ้งจากโฟมยางธรรมชาติ
ผลสำเร็จจากโครงการวิจัยนี้ก่อให้เกิดประโยชน์ด้านความปลอดภัยทางถนน รวมทั้งยังมีส่วนช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจและแก้ปัญหาราคายางตกต่ำที่ประเทศไทยเผชิญมาตั้งแต่ปี 2557 อันเนื่องมาจากเศรษฐกิจโลกและจีนชะลอตัว รวมถึงผลกระทบจากการเพิ่มผลผลิตยางพาราในอดีต การส่งเสริมการวิจัยเพื่อพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ยางในประเทศจึงเป็นแนวทางสำคัญในการช่วยเหลือเกษตรกรชาวสวนยางและแก้ไขปัญหาราคายางพาราในระยะยาว เพื่อให้ส่งเสริมอุตสาหกรรมยางพาราไทยให้เติบโตและยั่งยืน
